Dünyayı ve Türkiye’yi etkileyen binlerce insanın ölümüne neden olan korona virüs salgını Türk Sanayicisini ve esnafını da olumsuz etkiledi. Esnaf ve sanayiciler pandemi süresince alınan önlemlerin ortadan kalktıktan sonraki süreçte önünü göremiyor. ESDER Düzce Şube Başkanı ve CİMAŞ Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Tuncer, yaşanan belirsizlilere değinerek, normalleşme sürecinde esnaf ve sanayicinin yaşayacağı sorunları dile getirdi.
Dünyada ve Türkiye’de etkili olan yeni bir dünya düzeninin oluşmasına neden olan korona virüs salgını Türkiye’de de finans ve iş hayatını da insanların hayatları kadar olumsuz etkiledi. Ülke genelinde sanayi kuruluşları pandemi süresince kapalı kaldı, esnaflar dükkanlarını kapatmak zorunda kaldı. Bunun sonucunda da iş hayatı korona virüsten en büyük darbeyi yedi. Bununla birlikte iş hayatının salgından olumsuz etkilenmemesi için devlet kanalıyla bir çok önlemler alındı ancak alınan önlemlerin yeterliliği de tartışma konusu oldu.
Ancak pandemi süreci bitip normaleşmeye geçildiğinde iş hayatından ve ticaret hayatından yaşanacak belirsizlik hem esnafın hemde sanayicinin gözünü korkutuyor. İhracat yapan firmalarda yurtdışı pazarları kapalı olduğu için ihracatlarına da ara vermek zorunda kaldı. Korona virüs sürecini ve sonrasında normalleşme sürecini Esnaf Derneği(ESDER) Düzce Şube Başkanı ve CİMAŞ Şirketler Grubu Başkanı Mehmet Tuncer değerlendirdi. Mehmet Tuncer; “Korona virüs dünyamızın ve Türkiyemizin 3 ay boyunca ilk gündem maddesi oldu. Böylesi bir afetle bizler ilk defa karşılaşıyoruz. Ne esnafımız, ne vatandaşımız ne de devletimiz hazırlıklı yakalanmadı maalesef. Ama bu süreç içersinde devletimiz esnafımız devlet bankası kanalıyla 25 bin lira destek kredisi açtı. Bazı esnaflarımız bundan istifade etti. Tabi istifade edemeyen esnaflarımız da oldu. Bunun yanı sıra devlet bankaları haricinde bazı bankalar kredi ötelemesi yaptı. Bazı bankalar 2 aylık öteleme yaptı. Ancak biz bu desteklerin daha net ortaya koyularak yapılmasını istedik esnaf ve sanatkarlar derneği olarak. Özellikle özel bankaların ve devlet bankalarının kredi taksitlerini nasıl ve ne şekilde öteleyeceklerini bunu ne şekilde yayacaklarını ortaya koymaları gerekiyordu. Bu hengamede bütün bankalar kaçak güreşti diyebiliriz. Öyle zamanlar oldu ki masraflarını almayacaklarını söyleyen bankalar 3 gün almadılar ama 4. gün masrafları almaya başladılar. Bizler bu süreci özellikle finans noktasında ve esnafımıza, sanayicimize destek noktasında net çizgi çizdiğimizi söyleyemeyiz.
Belirsizlik o günde devam ediyordu bu günde devam ediyor. Halen ne şekilde ne ödeme yapılacağı belli değil. Bu ay ve önümüzdeki ay SSK primleri ötelendi ve bu primlerin toplamının belli bir zamanda ödeneceği söylendi. Bugün kapalı olan sanayici, esnaf o gün geldiğinde bu parayı nerden bulupta ödeyecek. Buna da bir açıklık getirilmedi. Kısa dönem ödenekleri çıkarttı devletimiz. Bundan bizler faydalandık ancak faydalanamayan kuruluşlar oldu. Geç kalan firmalar oldu. Bizler sektör olarak zor bir dönemden geçiyorduk brode sektörü olarak. Korona virüste üzerine tuz biber ekti. Bizde tesislerimizde 23 Haziran’a kadar kapatma kararı aldık. O zaman kadar kısa dönem ödeneği alıyoruz ama 23 Haziran’dan sonrası için kendimize bir süreç koyamadık.
Şu anda yurt dışı pazarlarımız kapalı. Yurtdışından mal isteği yok. Ayrıca kiralık dükkanlarda esnaflık yapanlarla dükkan sahiplerinin problem yaşadıklarını biliyorum. İnsanların kavga ettiklerini düşünüyorum. Ona da bir açıklık getirilebilirdi. Virüsün şu an bile belirsiz şekilde devam etmesi bizlerinde önümüzü olumlu olarak göremememize neden olduğunu söyleyebilirim. Şu anda devletimizin destekleriyle bir şekilde döngümüzü sağlıyoruz ama 23 Haziran’dan sonra bizler ne yapacağız. Şu anda siperiş yok. Ortada bir alıcı yok. Dünya bu virüsle uğraştığı için ülkemizde olumsuz etkileniyor” dedi.
